Πέμπτη 10 Δεκεμβρίου 2009

Επιτυχία μια αποτυχία στην Κοπεγχάγη;



Του Bjørn Lomborg
DER SPIEGEL


Σχεδόν 20 χρόνια σπατάλησαν οι πολιτικοί, χωρίς να πραγματοποιήσουν ουσιαστική πρόοδο στο «ευγενές» αλλά πομπώδες εγχείρημα για περικοπή των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Ο χρόνος για λήψη άμεσων μέτρων έχει ήδη παρέλθει ανεπιστρεπτί.

Ο χειρότερος φόβος αρκετών μετεχόντων στην Σύνοδο της Κοπεγχάγης για το Περιβάλλον άρχισε ήδη να επαληθεύεται, αφού κατέστη ξεκάθαρο ότι η επίσημη τουλάχιστον προσπάθεια για αντικατάσταση του Πρωτοκόλλου του Κιότο, δεν θα οδηγήσει σε συγκεκριμένο σχέδιο για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Οι απογοητευμένοι διαδηλωτές προετοιμάζονται για κινητοποιήσεις, ενώ οι πολιτικοί εντείνουν τις προσπάθειες ώστε η σύνοδος να κηρυχθεί επιτυχία. Ούτε όμως οι διαμαρτυρίες, αλλά ούτε μια ασήμαντη πολιτική συμφωνία δεν θα ισοδυναμεί με νίκη στον αγώνα για αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Η κατάληξη σε θετικά αποτελέσματα μπορεί να επιτευχθεί αν όσοι καθορίζουν πολιτικές αναγνωρίσουν τα αίτια που καθιστούν ανέφικτη μία άμεση και δραστική περικοπή στις εκπομπές ρύπων, και προωθήσουν ευφυέστερες επιλογές.

Η διαπάλη όσων αρνούνται την υπερθέρμανση του πλανήτη και εκείνων που είναι έντονα προβληματισμένοι για την κατάσταση εντάθηκε την περασμένη δεκαετία. Η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι ωστόσο μία πραγματικότητα, που προκαλείται από την ίδια την ανθρωπότητα. Τουλάχιστον αυτό έχει καταστεί ξεκάθαρο. Ωστόσο το ίδιο ξεκάθαρο είναι και η αδυναμία υιοθέτησης τακτικών που να αντιμετωπίζουν αυτή την πρόκληση.



Πολιτική βούληση; Επουσιώδης.
Συχνά υποστηρίζεται ότι θα μπορούσαμε εύκολα να αναχαιτίσουμε την υπερθέρμανση με την μείωση των εκπομπών ρύπων, νοουμένου ότι θα επιδεικνυόταν η αναγκαία βούληση. Στην ουσία, η πολιτική βούληση είναι η ελάχιστη από τις ανησυχίες μας.

Η ακολουθητέα τακτική πάσχει αφενός από οικονομικής άποψης, αφού οι διαπραγματεύσεις για μείωση των εκπομπών ρύπων θα επιβαρύνουν και θα διχάσουν την Ευρώπη, την Αμερική και την Ασία, και αφετέρου από τεχνολογικής άποψης, αφού δεν θα διασφαλίσει ότι θα προωθηθούν εκείνες οι εναλλακτικές πηγές ενέργειας, ώστε να τερματιστεί η εξάρτηση μας από τα παραδοσιακά καύσιμα.

Εξετάζοντας το σχέδιο που προωθούν τα κύρια βιομηχανικά κράτη που συναποτελούν τους G8, και προβλέπει περικοπή των ρύπων ώστε η αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη να μην υπερβεί τους 2 βαθμούς Κελσίου, ο επιφανής Οικονομολόγος με εξειδίκευση σε θέματα κλιματικών αλλαγών Καθηγητής Ρίτσαρτ Τολ, με έγγραφο προς την Σύνοδο για το Περιβάλλον, αποδεικνύει με στοιχεία ότι ενδεχόμενη υλοποίηση αυτού του εγχειρήματος, θα συνεπάγεται την φορολόγηση κατά €45 Ευρώ κάθε τόνου ρύπων.

Ακριβότερες οι περικοπές
Με βάση τους υφιστάμενους υπολογισμούς, το μεγαλεπήβολο αυτό πρόγραμμα που θα οδηγήσει σε αναστροφή του αρνητικού κλίματος, θα κοστίσει μέχρι το 2100 γύρω στα €2 τρισεκατομμύρια ετησίως. O κύριος Τολ τονίζει ότι αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την μείωση του Παγκόσμιου Ακαθάριστου Προϊόντος κατά 12,9%, ποσοστό που θα αντιστοιχεί σε €27 τρισεκατομμύρια ετησίως.

Και αυτή είναι μία αισιόδοξη κοστολόγηση, αφού λαμβάνει υπόψη ότι οι πολιτικοί θα υιοθετήσουν τις πιο αποτελεσματικές και αποδοτικές επιλογές ώστε η μείωση των ρύπων να μην συνεπάγεται την σπατάλη χρημάτων. Αν ωστόσο αυτό δεν ισχύσει, τότε το συνολικό κόστος θα είναι από 10 ως και 100 φορές μεγαλύτερο.

Οι δραστικές περικοπές στην εκπομπή ρύπων θα είναι περισσότερο επιβαρυντικές από την ίδια την αλλαγή του κλίματος. Οι περικοπές είναι εξαιρετικά δαπανηρές, ειδικά βραχυπρόθεσμα, επειδή οι εναλλακτικές πηγές ενέργειας είναι ακόμη περιορισμένες και ακριβές. Η μη πρόσβαση σε τέτοιες φθηνές πηγές, θα πλήξει καίρια την ανάπτυξη.

Η προσέγγιση αυτή πάσχει και από πολιτικής άποψης, για τον απλούστατο λόγο ότι οι χώρες έχουν διαμετρικά αντίθετους στόχους, ενώ την ίδια στιγμή είναι διστακτικές να προχωρήσουν σε περικοπές που θα βοηθήσουν ελάχιστα τον πλανήτη για τα επόμενα 100 χρόνια.

Είναι ακριβώς το χάσμα μεταξύ των αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων κρατών γύρω από αυτό το ζήτημα που δημιουργεί και το πολιτικό αδιέξοδο για την επίτευξη συμφωνίας η οποία θα αντικαταστήσει το Πρωτόκολλο του Κιότο. Η Κίνα και η Ινδία, οι κύριοι ρυπαντές του 21ου αιώνα, έχουν εξαιρεθεί από το Πρωτόκολλο, αφού οι εκπομπές των ρύπων τους ήταν σαφώς λιγότερες στη διάρκεια της βιομηχανικής επανάστασης στη Δύση.

Κερδισμένη η Κίνα;
Κλιματικά μοντέλα καταδεικνύουν ότι μέχρι το τέλος του αιώνα, η Κίνα θα επωφεληθεί από την υπερθέρμανση του πλανήτη, αφού οι ψηλότερες θερμοκρασίες θα οδηγήσουν σε αύξηση της αγροτικής παραγωγής και στη βελτίωση της υγείας των ανθρώπων. Ταυτόχρονα, αν και ο αριθμός των θυμάτων ένεκα του καύσωνα ενδέχεται να αυξηθεί, εντούτοις όσοι θα επιβιώσουν στη διάρκεια του χειμώνα, θα είναι κατά πολύ περισσότεροι.

Ορισμένοι στην Ευρώπη έχουν εισηγηθεί όπως οι πλούσιες χώρες ενισχύσουν τα αναπτυσσόμενα κράτη ώστε να διασφαλιστεί η συμμετοχή τους σε μία συμφωνία για μείωση των εκπομπών ρύπων. Παραβλέποντας το γεγονός ότι τα χρήματα αυτά μπορεί να τύχουν καλύτερης αξιοποίησης, δεν είναι βέβαιο ότι οι φορολογούμενοι, στις περισσότερες αναπτυσσόμενες χώρες, είναι πρόθυμοι να μεταφέρουν δεκάδες ως και εκατοντάδες δισεκατομμύρια Ευρώ στον αναπτυσσόμενο κόσμο, για την εφαρμογή σχεδίων περιορισμένης αποδοτικότητας.

Η υφιστάμενη προσέγγιση πάσχει και από τεχνολογικής άποψης. Δεν έχουμε ακόμη εξεύρει καύσιμα προκειμένου να αντικαταστήσουμε ικανοποιητικώς τα υφιστάμενα. Η χρήση ορυκτών καυσίμων, αν και εξαιρετικά βλαβερή, παραμένει ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη, την ευμάρεια και την επιβίωση μας. Προσπάθεια μείωσης των ρύπων, χωρίς την ανάπτυξη εναλλακτικών πηγών ενέργειας, θα οδηγήσει τον πλανήτη μας σε ακόμη χειρότερη κατάσταση.

The New York Times Syndicate

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.