Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου 2010

Ενεργειακή ασφάλεια: Ισραήλ, Κύπρος, Τουρκία


Του Μάριου Ευρυβιάδη
Με το Ισραήλ να βρίσκεται στην αιχμή κάθε επιστημονικού πεδίου, προκαλεί μεγάλη εντύπωση το γεγονός ότι η κυρίαρχη πηγή ενέργειας για τους ηλεκτροπαραγωγούς σταθμούς της χώρας είναι το κάρβουνο.

Το 2005, για παράδειγμα, το 75% της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας προήρχετο από σταθμούς που τροφοδοτούνται με εισαγόμενο κάρβουνο. Η υπόλοιπη ηλεκτρική ενέργεια προήρχετο 11,5% από υγραέριο, 8,5% από πετρέλαιο, 5,3 % από κιροσίνη και μόλις 0,2 % από ανανεώσιμες πηγές. Σήμερα, το ενεργειακό μείγμα δεν έχει αλλάξει σημαντικά και βεβαίως έχει ενισχυθεί αναφορικά με τις εκπομπές ρύπων και διοξειδίου και τη χρήση ανανεώσιμων πηγών.

Το ίδιο έτος, το 2005, το Ισραήλ έθεσε σε λειτουργία το μεγαλύτερο εργοστάσιο αφαλάτωσης στον κόσμο, στα παράλια της Μεσογείου στο Αshkelon. Με παραγωγή μεταξύ 100-120 εκατ. κυβικά μέτρα νερού το χρόνο, το Αshkelon καλύπτει περίπου 15% των οικιακών αναγκών σε νερό της χώρας. Πέντε άλλα εργοστάσια αφαλάτωσης τύπου Αshkelon βρίσκονται στα πρόθυρα ολοκλήρωσης. Στη συνολική παραγωγή τους θα πρέπει να προστεθούν άλλα 300 εκατ. κυβικά μέτρα το χρόνο νερού στο δίκτυο, ενώ ήδη με παλαιότερες τεχνολογίες προστίθενται στο δίκτυο ακόμα 200 εκατ. μέτρα κυβικά νερού το χρόνο.

Για να λειτουργήσει το σύμπλεγμα αφαλάτωσης Αshkelon χρειάζονται 80ΜW ηλεκτρικής ενέργειας. Επι τούτου η Αρχή Ηλεκτρισμού Ισραήλ (Ιsrael ΕlecticCorporation) έχτισε ένα ανεξάρτητο εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρισμού με δυνατότητα τροφοδοσίας από υγραέριο και/ή κάρβουνο. Το φυσικό αέριο που θα προήρχετο από την Αίγυπτο τελικά δεν έφθασε, μάλλον για πολιτικούς λόγους ή λόγους ασφαλείας. Σήμερα το εργοστάσιο τροφοδοτείται με κάρβουνο εισαγωγής.


Υπάρχει κάποιο μάθημα για την Κύπρο και για την Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ) από την εμπειρία του Ισραήλ; Το κλειδί βρίσκεται στην οικονομική, άφθονη παραγωγή ενέργειας, δηλαδή ηλεκτρισμού. Εφόσον μπορεί να παραχθεί άφθονος ηλεκτρισμός, η Κύπρος μπορεί να παράξει νερό που είναι το πολυτιμότερο αγαθό στον κόσμο. Ιδιαίτερα στην περίπτωση της Κύπρου αυτό σημαίνει εύρωστη, αυτόνομη και σύγχρονη οικονομική ανάπτυξη: οικοδομικές δραστηριότητες, 12μηνο υψηλού επιπέδου τουρισμό, αγροτουρισμό και, φυσικά, σύγχρονες αγροτικές δραστηριότητες με ευρεία απασχόληση και μεγάλη προστιθέμενη αξία. Και κάτι πιο σημαντικό απ’ όλα: αυτόνομη παραγωγή ενέργειας σημαίνει ενεργειακή ασφάλεια. Η Κύπρος κινδυνεύει να ξυπνήσει μια μέρα και να βρεθεί εγκλωβισμένη από την ενεργειακή στρατηγική της Τουρκίας. Στη διάρκεια της επίσκεψης του Τούρκου πρωθυπουργού Ερντογάν στη Μόσχα (12-13 Ιανουαρίου 2010) δηλώθηκε δημόσια ότι οι δυο χώρες σχεδιάζουν νατροφοδοτήσουν τη Συρία, το Λίβανο, το Ισραήλ και την Κύπρο με φυσικό αέριο μέσω του αγωγού Βlue Stream και των αναβαθμίσεών του που σήμερα απολήγει στην Τουρκία αλλά θα επεκταθεί προς το νότο. Γίνεται αντιληπτό ότι ο Ερντογάν δεν θα διαπραγματευθεί ούτε με τον πρόεδρο Χριστόφια ούτε με την ΑΗΚ για το αέριο. Στα κατεχόμενα θα παραδίδεται το ρωσικό αέριο με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Και από εκεί αργά ή γρήγορα θα εξαναγκασθεί να τροφοδοτείται και η ελεύθερη Κύπρος με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Το ζήτημα της ενεργειακής ασφάλειας της Κύπρου είναι πολύ σοβαρό για να αφήνεται στα χέρια των αρτηριοσκληρωτικών καλοπληρωμένων γραφειοκρατών της ΑΗΚ που λειτουργούν με βάση στενά συντεχνιακά συμφέροντα, γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και παροιμιώδη εσωστρέφεια. Είναι τυχαίο ότι τρεις προσπάθειες τα τρία τελευταία χρόνια για πρόσκληση ενδιαφέροντος από ξένους επενδυτές για την κατασκευή και λειτουργία εγκαταστάσεων εμπορίας και αποθήκευσης φυσικού αερίου (LΝG) απέβησαν άκαρπες; Μήπως οι όροι για τις προσκλήσεις διεθνούς ενδιαφέροντος είναι εκ προοιμίου απαγορευτικοί;

Το ζήτημα της ενεργειακής ασφάλειας είναι ένα μείζον πολιτικό ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπισθεί στο πλαίσιο μιας στρατηγικής εθνικής ασφαλείας για την Κύπρο. Και αυτό μας επαναφέρει στο Ισραήλ, το οποίο ακριβώς λειτουργεί και αποφασίζει στη βάση πολιτικών κριτηρίων και κριτηρίων ασφαλείας. Και το οποίο γνωρίζει πολύ καλύτερα από τους δικούς μας φωστήρες το πώς στα πλαίσια της ανάπτυξης και της εθνικής ασφάλειας να προστατεύει συγχρόνως και το περιβάλλον. Όλα τα άλλα έπονται. Και όλα μπορούν να θεραπευτούν στη βάση ορθολογικών προτεραιοτήτων και πολιτικής βούλησης.

* Ο Μάριος Ευρυβιάδης διδάσκει Διεθνείς Σχέσεις στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ

Read more: http://infognomonpolitics.blogspot.com/2010/02/blog-post_3132.html#ixzz0f7RREcad



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.