Λόγω της «παραδοσιακής» αντιπαλότητας.
Στο τοπίο της εξερεύνησης του Διαστήματος σήμερα δεσπόζει κάτι που πριν από μερικές δεκαετίες θα φάνταζε αδιανόητο: η συνεργασία μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Ωστόσο, η «παράδοση» αντιπαλότητας μεταξύ των δύο χωρών είναι τόσο μακρόχρονη, που ρίχνει «σκιές» στη συνεργασία μεταξύ τους.
Από το τέλος του προγράμματος των διαστημικών λεωφορείων τον Ιούλιο του 2011, οι Αμερικανοί αστροναύτες βασίζονται στις πτήσεις ρωσικών σκαφών Σογιούζ για μεταφορές από και προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Όπως υπογραμμίστηκε στο αίτημα του προέδρου Ομπάμα για τον προϋπολογισμό της NASA το 2012, οι ΗΠΑ είναι αποφασισμένες να αναπτύξουν τα δικά τους συστήματα για μεταφορά πληρωμάτων- αλλά αυτά δεν αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία πριν περάσει μία πενταετία.
Η εξάρτηση αυτή για τη μεταφορά πληρωμάτων είναι «ντροπιαστική» λέει ο καθηγητής Τζων Λόγκσντον, ειδικός διαστημικής πολιτικής του Συμβουλίου Συμβούλων της NASA. «Είναι πολύ δύσκολο για τις ΗΠΑ να διατηρήσουν τη θέση τους ως χώρας που ηγείται στην εξερεύνηση του Διαστήματος όταν δεν μπορούν από μόνες τους να εκτοξεύσουν πληρώματα σε τροχιά».
Ο Δρ. Ιγκόρ Σουτιάγκιν, του Royal United Services Institute, λέει πως, από ρωσικής πλευράς υπάρχει επίσης κάποια δυσαρέσκεια, καθώς δεν θεωρούν πως στη συνεργασία υπάρχει ισότητα: «οι Ρώσοι αστροναύτες νιώθουν σαν οδηγοί διαστημικών ταξί, όχι ισότιμοι συνεργάτες…η Ρωσία χάνει τη θέση της στο Διάστημα λόγω των πολλών αποτυχημένων εκτοξεύσεων και των απωλειών δορυφόρων και τηλεπικοινωνιών. Είναι ντροπιαστικό» λέει σχετικά.
Οι ΗΠΑ θεωρείται πως κέρδισαν την «κούρσα για την κατάκτηση του Διαστήματος» έναντι της ΕΣΣΔ, με την προσελήνωση του Απόλλων 11 το 1969. Ωστόσο, κατά τον ιστορικό Κρίστοφερ Ράιλι, η έννοια της «κούρσας» είναι πολύ «δυτική»: το σοβιετικό διαστημικό πρόγραμμα προσανατολιζόταν μάλλον στη δημιουργία ενός «δρόμου προς τα άστρα» παρά στο να κερδηθεί μία «κούρσα».
«Ενώ οι ΗΠΑ είχαν κερδίσει την ‘κούρσα’ δημοσίων σχέσεων, οι Ρώσοι συνέχισαν να φτιάχνουν αυτό τον δρόμο, όπως σκόπευαν πάντα. Πάντα τα σχέδιά τους ήταν πολύ μακροπρόθεσμα» λέει σχετικά.
Μετά την προσεδάφιση 12 αστροναυτών στη Σελήνη, οι Αμερικανοί πολιτικοί έχασαν το ενδιαφέρον τους και το πρόγραμμα Απόλλων τελείωσε. Τον Ιούλιο του 1975 έλαβε χώρα η πρώτη συνδυασμένη αμερικανοσοβιετική επιχείρηση στο Διάστημα, με τη δοκιμαστική πτήση Απόλλων – Σογιούζ, όταν το σοβιετικό σκάφος, με πλήρωμα δύο κοσμοναύτες, «έδεσε» με επιτυχία πάνω στην κάψουλα των τριών Αμερικανών αστροναυτών. Το εν λόγω πρόγραμμα ήταν καθοριστικό στην προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Ωστόσο, κατά τον καθηγητή Λόγκσντον, αν και τα δύο κράτη άρχισαν να συνεργάζονται περισσότερο, δεν μοιράστηκαν τεχνολογία.
Ακολούθησε τη δεκαετία του 1990 η συνεργασία μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας στον διαστημικό σταθμό Μιρ. Στη συνέχεια, οι ΗΠΑ προσκάλεσαν τη Ρωσία στο πρόγραμμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, αλλά, όπως αναφέρει ο Λόγκσντον, οι Αμερικανοί εκμεταλλεύτηκαν τις δύσκολες οικονομικές συγκυρίες στη Ρωσία μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ. «Οι ΗΠΑ απέκτησαν πρόσβαση στη ρωσική εμπειρία στις διαστημικές πτήσεις και τον διαστημικό σταθμό ο οποίος ήταν ήδη σε τροχιά, ενώ το πρόγραμμα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού καθυστερούσε…η Ρωσία θα προτιμούσε να έχει ένα δικό της πρόγραμμα, αλλά δεν μπορούσε να το αντέξει οικονομικά, οπότε η συνεργασία με τις ΗΠΑ ήταν απαραίτητη».
«Δύο χώρες που αναγκάζονται να συνεργαστούν πρέπει να ανταλλάξουν τεχνολογικές γνώσεις. Όταν στηθούν οι μηχανισμοί για αυτό, επέρχεται πολιτισμική κατανόηση μεταξύ των χωρών, κάτι που είναι πολύ μεγαλύτερη ανταμοιβή από οποιαδήποτε εξέλιξη στις διαστημικές πτήσεις» λέει χαρακτηριστικά ο δρ. Ράιλι.
Αυτή τη στιγμή οι ΗΠΑ αναπτύσσουν έναν ισχυρό πύραυλο για αποστολές μακρύτερα στο Διάστημα, ωστόσο δεν έχει αναφερθεί κάποια διεθνής συνεργασία στο πρόγραμμα. «Δεσμεύτηκαν να βγουν από τη γήινη τροχιά με επανδρωμένες αποστολές. Καμιά άλλη χώρα δεν έχει κάνει κάτι τέτοιο. Είναι μία ευκαιρία να ηγηθούν. Καμιά άλλη χώρα δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να κάνει κάτι τέτοιο, δεν είναι ξεκάθαρο αν μπορούν οι ίδιες οι ΗΠΑ, οπότε ίσως να χρειαστεί να βρουν συνεργάτες για να τα καταφέρουν» συμπληρώνει ο καθηγητής Λόγκσντον.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από BBC
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούνται οι φίλοι που καταθέτουν τις απόψεις τους να χρησιμοποιούν ψευδώνυμο για να διευκολύνεται ο διάλογος. Μηνύματα τα οποία προσβάλλουν τον συγγραφέα του άρθρου, υβριστικά μηνύματα ή μηνύματα εκτός θέματος θα διαγράφονται. Προτιμήστε την ελληνική γλώσσα αντί για greeklish.